Yaşlı ve hasta bakıcılık; hastanede bulunması gerekmeyen, yatalak olan ve kendi yaşamını idame ettiremeyen hasta veya yaşlı kişilerin gündelik yaşamlarını kolay hale getirmeyi sağlayan bir meslek koludur.
Yaşlılığın getirdiği hareket kısıtlılığı veya çeşitli hastalıklara (kronik hastalıklar, bedensel engelli, zihinsel engelli vb.) bağlı olarak hasta bakıcıya ihtiyaç duyulabilir. Kişinin engeline ve tıbbi durumuna bağlı olarak hasta bakıcı gereken bakımı sağlar.
Hasta, özel sağlık gereksinimlerine göre hasta bakıcı tarafından iyileşme döneminde veya sürekli olarak bakımı sağlanır. Hasta bakıcılık gündüzlü ve yatılı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
GÜNDÜZLÜ YAŞLI VE HASTA BAKICILIĞI
Gündüzlü olarak çalışan hasta bakıcıları sabah saat 7-8 gibi hasta veya yaşlının olduğu yere gelir ve akşam saat 7-8 gibi evden ayrılır ve hastayı tekrar yakınına teslim eder. Evde hastaya bakabilecek başka birisi yoksa ve hasta yakını işe gitmek zorundaysa genel olarak gündüzlü hasta bakıcıları tercih edilir. Gündüzlü ve yatılı hasta bakıcılarının sorumlulukları arasında her hangi bir fark bulunmamaktadır.
YATILI HASTA VE YAŞLI BAKICILARI
Yatılı olarak kalan hasta bakıcılar izin günleri hariç her an hastadan sorumludurlar. Gündüzlü hasta bakıcılığından farklı olarak yatılı olarak kaldığı evde hasta yakınları olsa dahi yaşlı veya hasta, bakıcının sorumluluğundadır. İzin günlerinde hasta akrabalarına veya yakınlarına teslim edilir.
HASTA BAKICININ SORUMLULUKLARI NELERDİR?
Hasta bakıcılar hemşire kategorisinde olmasa da temel tıbbi işlemleri gerçekleştirebilmesi gerekmektedir. Teknik olarak hasta bakıcıya emanet edilmiş hastanın sorumlulukları ona aittir. Her hangi bir kriz veya atak geçirme durumunda vakit geçirmeden acil servisi aramalı ve ambulans gelene kadar gerekli müdahaleyi yapmalıdır.
Hasta bakıcının yapması gereken işlemleri listeleyelim;
- Sorumlu olduğu kişinin gerekli ilaçlarını düzenli olarak ve aksatmadan verilmesi.
- Hastanın tıbbi durumuna özel olarak yemek hazırlaması ve verilmesi.
- Hastayı tuvalete götürmek ve yatalak hastalar için bez giydirme bezini değiştirme.
- Hastanın düzenli olarak tansiyonunun ölçülmesi ve varsa şeker değerinin ölçülmesi.
- Hasta solunum cihazı kullanıyorsa, cihazın temizlenmesi ve tüplerinin değiştirilmesi.
- Hastaya haftada belirli günler düzenli olarak banyo yaptırılması.
- Hastanın yatağını temizlemek, çarşaf değiştirmek ve yatağın pozisyonunun ayarlanması.
- Vücut hareketleri için düzenli olarak hastaya yattığı yerden egzersiz hareketleri yaptırmak.
- Hastanın kıyafet değişimini sağlamak.
- Hasta bakıcı sorumlu olduğu süre boyunca hastayı gözetiminde tutmak ve acil durumlarda tıbbi destek gelene kadar önlem almak.
- Hastayı sosyal olarak desteklemek ve ona uygun aktiviteler düzenlemek